Funderingsproblemen in Groningen
Er wordt ingeschat door het KCAF dat circa een half miljoen woningen in Nederland met funderingsproblemen te maken hebben of kunnen krijgen. Hierbij is de invloed van de klimaateffecten nog niet meegenomen.
Het KCAF (kennis centrum aanpak funderingsproblematiek) is het aanspreekpunt als het aankomt op melding en raadpleging van kwetsbare fundering.
Groningen, een provincie die bekend staat om haar uitgestrekte landschappen en rijke geschiedenis, wordt de laatste jaren extra geconfronteerd met een serieus probleem: funderingsschade. De oorzaak hiervan ligt voornamelijk bij de aardbevingen die voortkomen uit jarenlange gaswinning. Deze bevingen hebben geleidt tot veel schade aan woningen zowel extern (denk aan scheuren in de gevels) als intern (verzakte vloeren en afloop in de vloer). Daarnaast is het inklinken van de grond een groot probleem door een studie van de TU Delft gebeurd dit op sommige plekken in Groningen met 5mm per jaar. Over de jaren heen zorgt dit voor
In deze blog behandelen wij de kwetsbare gebieden en factoren die hier mee samenhangen. Daarnaast willen wij u wijzen op de gevolgen die een beschadigde fundering met zich meebrengt en wat u er aan kunt doen.
Welke huizen in Groningen krijgen funderingsproblemen?
Om te bepalen welke huizen in Groningen funderingsproblemen kunnen krijgen zijn er meerdere aandachtsgebieden in kaart gebracht. Met de interactieve kaart “kwetsbare fundering” van de Atlas Leefomgeving kunt u zelf kijken of ook uw huis in een kwetsbaar gebied ligt.
De gebieden die in kaart gebracht zijn betreffen een overzicht van kwetsbaar gebied, stedelijk gebied en niet-kwetsbaar gebied. Of een fundering kwetsbaar is hangt samen met meerdere factoren welke uw fundering kwetsbaarder kan maken zoals:
- Locatie: Woningen die zich bevinden in de directe omgeving van gaswinningsgebieden, zoals de regio rondom Loppersum, Siddeburen, Appingedam, en Ten Boer, hebben een hoger risico op schade door aardbevingen.
- Bouwjaar: Oudere huizen, vooral die gebouwd zijn vóór 1970, zijn vaak kwetsbaarder omdat ze minder aardbeving bestendig zijn gebouwd. Deze woningen hebben meestal geen diepe funderingen of funderingssystemen die zijn ontworpen om seismische activiteiten te weerstaan.
- Funderingstype: Huizen met funderingen op staal (ondiepe funderingen) zijn gevoeliger voor verzakkingen en scheuren door trillingen en grondverschuivingen. Huizen met paalfunderingen kunnen ook problemen ondervinden, vooral als de houten palen gaan rotten of als betonnen palen scheuren door de bewegingen van de grond.
- Grondsoort: De bodemgesteldheid in Groningen varieert, maar veen- en kleigronden zijn bijzonder gevoelig voor verzakking en beweging. Huizen die op deze bodems zijn gebouwd, lopen een groter risico op funderingsproblemen.
- Onderhoud en bouwkwaliteit: Woningen die slecht zijn onderhouden of gebouwd met inferieure materialen, zullen sneller schade oplopen. Dit geldt ook voor huizen die al bestaande structurele zwaktes hadden vóór de aardbevingen begonnen.
Hoe herken je funderingsschade?
Het is van belang om funderingsschade op tijd in kaart te brengen. Zo voorkom je hevige schades die opbouwen over tijd. Funderingsschade kan op verschillende manieren worden geconstateerd in en rondom uw huis. Zo zijn:
- Scheuren in muren en plafonds
- Ongelijk of verzakte vloeren
- Moeilijk te openen deuren en ramen
- Zichtbare scheuren in de fundering
- Vochtplekken, schimmelvorming, en waterophoping rondom de fundering
- Scheuren in de buitengevel
- Verzakkingen in de tuin of oprit
- Scheve schoorstenen wijzen op problemen
Sommige van bovenstaande kenmerken zullen gevolgen zijn van de gaswinning en aardbevingen in de provincie. Maar dit is niet de enige schade veroorzaker. Zo is er een nieuwe bedreiging bij gekomen namelijk: de Japanse Duizendknoop in Groningen. Deze invasieve exoot verspreid zich erg snel en kan ook binnen dringen in de fundering van uw woning. Met als gevolg een verzwakking en ruimte voor vocht om binnen te dringen.
Er zijn plannen geweest vanuit het KCAF om een funderingslabel verplicht te maken bij iedere getaxeerde woning. Dit label zou voor de aankoop en verkoop van uw huis een middel zijn om inzicht te krijgen in de stabiliteit en duurzaamheid van de fundering. Deze plannen zijn vooralsnog niet voortgezet.
Wat kunt u doen aan beschadigde fundering in Groningen?
Om funderingsschade te herstellen, begint u met een grondige inspectie door een gecertificeerde bouwkundig ingenieur of funderingsspecialist om de omvang en oorzaak van de schade vast te stellen. In Groningen zijn subsidies beschikbaar die door de huiseigenaar geclaimd kunnen worden deze subsidie is als vergoeding voor de mijnbouwschade die is ondervonden. Dit bedrag was eerst €5.000 en is nu uitgebreid naar €10.000. Om recht te hebben op deze subsidie zal de zichtbare schade moeten worden vastgelegd in uw woning. Dit kan bij het loket bevingsschade.
In aardbevingsgevoelige gebieden zoals Groningen kan seismische versterking nodig zijn, bijvoorbeeld door het aanbrengen van seismische dempers. Daarnaast is het belangrijk om waterbeheer rond het huis te verbeteren om toekomstige verzakkingen te voorkomen.
Het herstel van de fundering is een dure ingreep en kan verschillen van €1500 tot €2000 per m2 voor een gehele woning kunnen de kosten dus oplopen tot €100.000. De schade aan uw fundering wordt niet gedekt door de gemeente Groningen met uitzondering van Woltersum.
Conclusie
Funderingsproblemen vormen een ernstige bedreiging voor de stabiliteit en veiligheid van uw woningen in Groningen, veroorzaakt door aardbevingen en het inklinken van de grond als gevolg van gaswinning. Vooral bij oudere woningen, specifieke funderingstypes, en bepaalde grondsoorten zoals veen- en kleigronden is er een verhoogd risico op funderingsschade. Het tijdig herkennen van schade, zoals scheuren in muren, verzakte vloeren en moeilijk te openen deuren, is cruciaal om verdere schade te voorkomen. Naast aardbevingen vormt de invasieve Japanse Duizendknoop een nieuwe bedreiging. Ondanks de beschikbaarheid van subsidies voor herstel, kunnen de kosten aanzienlijk oplopen, soms tot wel €100.000. Een grondige inspectie door een specialist is essentieel, evenals maatregelen voor seismische versterking en verbeterd waterbeheer om toekomstige verzakkingen te voorkomen.
